TRADYCJE BOŻEGO NARODZENIA W POLSCE

Dawno, dawno temu w Polsce obrzędy przejścia, przełomu roku wiązały się z oczekiwaniem na nadejście „nowego”. Stąd wróżono, czarowano, zabiegano o przychylność sił wyższych. W szczodry wieczór (późniejszy wieczór wigilijny) hojnie obdarowywano się prezentami i składano sobie życzenia, a wieczerza po zmroku była suta dla zapewnienia pomyślności.

Po chrzcie Polski większość świąt chrześcijańskich nadal odpowiadała terminom i obrzędom tradycyjnym. Kumulacja ucztowania, tak jak za czasów pogańskich, była w okresie Godów, czyli od Bożego Narodzenia do Trzech Króli. Sutość wieczerzy wigilijnej rekompensowała post i zapewniała dobrobyt na cały rok. Obowiązywały zakazy pożyczania, kłócenia i bicia się. Wróżono z kierunku pary z ust i powodzenia w grze w kości. Jedzeniem dzielono się z przybyszami z zaświatów. Snopek siana stał w kącie pokoju, a specjalną miksturą z miodu, czosnku i gorczycy pod ogonem każdej krowie trzeba było „pomazać”, wypowiadając zaklęcie straszne dla czarownic. Po wieczerzy przybywali kolędnicy. Maski zwierzęce i tańce kolędników rodowodem sięgają pogaństwa, a jako, że przynoszą urodzaj w gospodarstwie i zapewniają odradzanie się życia, obyczaj twardo się trzymał…

Czasy nowożytne początek adwentu wyznaczyły na dzień św. Marcina. Adwent był okresem postu i wyciszenia z przerwą na Katarzynki i Andrzejki, których uważano za patronów małżeństwa.

Z nastaniem Bożego Narodzenia w polskich domach pojawiają się uczty, odwiedziny rodziny i prezenty. Snopek został zastąpiony sianem pod białym obrusem. Po wypatrzeniu pierwszej gwiazdy dzielimy się opłatkiem. Na wigilijnym stole gości zupa grzybowa, barszcz z uszkami, śledź, karp i szczupak w asyście szafranu oraz placki z makiem i miodem, a na wschodzie – kutia. Wieczorem unosi się śpiew kolęd. O północy warto wybrać się do kościoła na pasterkę.

Święta po polsku to choinka skrząca się różnymi kolorami, pachnące pierniki i kolędy. Niepowtarzalne prezenty, piękne ozdoby świąteczne czy wspaniałe zapachy bożonarodzeniowych potraw, to tylko niektóre z atrakcji, jakie znaleźć możemy na jarmarkach bożonarodzeniowych, które przed Świętami Bożego Narodzenia wyrastają w centralnych punktach polskich miast i miasteczek. Jarmarki stały się prawdziwymi hitami, które pokochali zarówno turyści, jak i mieszkańcy. Tradycyjne polskie jarmarki, organizowane już nie tylko w dużych miastach, swoim programem nawiązują do tradycji przygotowania i świętowania Bożego Narodzenia. Można na nich kupić przepiękne ozdoby choinkowe, swojskie wyroby i wiele uroczych upominków. Mamy okazję poznać dania regionalne i lokalne, skosztować słodyczy, a także grzanego piwa, wina czy miodu. Znajdziemy tam przedmioty z ceramiki i szkła artystycznego, biżuterię wykonaną ze srebra i bursztynu. Zakupione wyroby z wikliny, ręcznie haftowane obrusy, a także rzeźby w drewnie, które mogą być miłym podarunkiem dla najbliższych. Wyjątkowy ze względu na pandemię rok 2020 zamienił tradycyjne jarmarki w jarmarki wirtualne online.

W Polsce można też wziąć udział w największej na świecie Jasełce i wydarzeniach edukacyjno-kulturalnych towarzyszących Orszakowi Trzech Króli (6 stycznia). Ta kolorowa i wesoła tradycja chrześcijańska może być wspaniałą atrakcją turystyczną, zamykającą okres Bożego Narodzenia. W naszym kraju przeprowadzanych jest kilkaset orszaków z okazji Dnia Objawienia Pańskiego, Święta Epifanii, potocznie nazywanego Świętem Trzech Króli. Prawdopodobnie w przyszłym roku w tradycyjnej formule się nie odbędą. 

Niesamowicie barwną tradycją związaną z Bożym Narodzeniem w Polsce są szopki krakowskie. Piękne, kolorowe, świąteczne i z dużymi tradycjami zostały wpisane w 2018 roku na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Te wspaniałe rękodzieła można podziwiać dzięki organizowanemu już ponad 77 razy Konkursowi Szopek Krakowskich.

Okres Świąt Bożego Narodzenia w Polsce to piękne i kolorowe tradycje, których atrakcyjność przyciąga każdego.

Informacje udostepnione ze strony: https://www.polska.travel/pl/aktualnosci/tradycje-bozego-narodzenia-w-polsce